‘Op onze afdeling was eens een oudere dame opgenomen. Van de rollator die ze thuis had en waarmee ze na ontslag zou moeten oefenen, was de rem stuk. Een onveilige situatie. Zij en haar familie konden de reparatie niet regelen. Ik heb de rollator toen naar de Technische Dienst gebracht en die heeft ‘m in orde gemaakt. De patiënte was zó blij. Dat ik dit soort dingen mag regelen, geweldig! Zaken die misschien niet bij het standaard zorgpakket horen, maar wel in het belang van de patiënt zijn.'
Koffie geven aan de partner die er doorheen zit. Voor iemand die aan zijn linkerarm is geopereerd het nachtkastje naar de rechterkant van het bed verplaatsen. Het zijn juist die kleine dingen waarmee ik als verpleegkundige het verschil kan maken. Vooral door mijn gezonde verstand te gebruiken en me in te leven in de patiënt.’
Gezond verstand en empathisch vermogen. Hoort ‘zorgzaam zijn’ ook in het rijtje van eigenschappen die belangrijk zijn voor verpleegkundigen? Volgens Marjan is dat geen voorwaarde: ‘Ik ben begaan met patiënten, heb interesse in mensen. Dat is iets anders dan zorgzaam zijn. Mijn kinderen heb ik ook zelfstandig opgevoed. De uitdaging is: kijken wat iemands gebruiksaanwijzing is, want ieder mens en dus ook iedere patiënt is anders. En daarin “echt” blijven.
“Ik wil van betekenis zijn voor mensen. Dat is voor mij een belangrijke drijfveer.”
Onlangs was er op onze afdeling een ‘lastige’ man opgenomen. Niks was goed, hij maakte een nukkige en ontevreden indruk, wilde amper meewerken. Maar ik wilde hem wel uit bed halen en zijn wond verzorgen. Het was nog een behoorlijke struggle om dat voor elkaar te krijgen. Aan het eind van mijn dienst stak ik mijn hoofd nog even bij hem om de deur om gedag te zeggen. “Ik heb slecht nieuws voor u”, zei ik. “Morgen sta ik weer bij u ingepland.” Toen schoot hij in de lach. “Zo erg kan dat toch niet zijn”, zei hij. Mijn dag was goed!’
Later als ze groot zou zijn wilde Marjan voor de klas staan. Maar eenmaal op de middelbare school wist ze het niet meer precies. ‘Na het nodige zoeken liet ik mijn oog vallen op de opleiding ergotherapie. Ik werd uitgeloot. Mijn tweede-keus-opleiding hbo-v begon ik met het idee om een jaar later weer aan de loting mee te doen. Maar toen ik eenmaal op de hbo-v zat, wilde ik niet meer anders.’
Ergotherapie, verpleegkunde… waarom de zorg? ‘Ik wil van betekenis zijn voor mensen. Dat is voor mij een belangrijke drijfveer. Daarnaast maken ook de ruimte en vrijheid die ik ervaar dat ik het in mijn werk heel erg naar mijn zin heb. Meedenken over afdelingszaken, samen met je team verbeteringen aanbrengen, de enorme afwisseling in dit werk, mijn collega’s… daar krijg ik veel energie van! Neem de opnamekamer. Dat is een kamer die uitsluitend voor nieuwe opnames wordt gebruikt en waar wij patiënten rustig kunnen voorbereiden op de operatie. Na de operatie brengen we hen naar een vrijgekomen kamer. De patiënt die daar net vertrokken is, had op deze manier ook tijd genoeg om rustig zijn spullen te kunnen inpakken. Dit blijkt heel goed te werken. Patiënten vinden het fijner en wij ook. Ik ben er trots op dat ik dit heb bedacht en dat we dit met elkaar hebben gerealiseerd.
"Van betekenis zijn voor mensen en de ruimte en vrijheid die ik ervaar, maken dat ik het in mijn werk heel erg naar mijn zin heb."
Misschien is de vraag ‘Hoe kan het nog beter?’ wel de rode draad in mijn werk. Creatief kijken wat een patiënt nodig heeft. En samen met je team de zorg verder ontwikkelen. Er is in de afgelopen twintig jaar veel veranderd in de zorg, in behandelingen, operatietechnieken, beleid, noem maar op. De ontwikkelingen gaan snel. Dat is goed.
Stilstaan wordt snel saai. En stilstand is achteruitgang. Een belangrijke uitdaging voor de komende jaren wordt het organiseren van de zorg thuis. Patiënten verblijven korter in het ziekenhuis, veel herstel moet thuis plaatsvinden. Dat vraagt om heel goede instructie en begeleiding. Hoe gaan we dat doen?’
‘In de samenwerking binnen de muren van het ziekenhuis is in de loop van de tijd veel ten goede veranderd, vind ik. Vroeger werkte iedereen meer op zijn eigen eilandje. Tegenwoordig hoor je mensen veel minder vaak zeggen: "Dat is mijn taak niet."; we doen het nu echt samen. Of we nu MBO- of HBO opgeleid zijn. Dat is heel inspirerend en ik ben trots op de veranderingen die we met elkaar tot stand weten te brengen. We hebben in dit ziekenhuis de MBO- en HBO-verpleegkundigen allebei hard nodig. Juist vanuit de verschillen in opleiding leer je van elkaar en kun je elkaar aanvullen. Het ene is niet beter dan het andere. Ook werkervaring speelt zeker mee. Uiteindelijk hebben we het allemaal nodig: kennis, ervaring en overstijgend denken.’
"Arts en verpleegkundige leggen samen visites af. Dat is heel waardevol en een groot winstpunt."
Ook in de verhouding tussen arts en verpleegkundige is volgens Marjan veel ten goede veranderd: ‘De cultuur is opener geworden, de gezagsverhoudingen zijn minder strak. Vroeger was het al heel wat als je tijdens een artsenvisite iets durfde te zeggen. Nu leggen arts en verpleegkundige samen visites af. Dat is heel waardevol en een groot winstpunt. Zonder artsen is er geen ziekenhuis, zonder verpleegkundigen ook niet.’
De kracht van samen
Volg ons